The essay van BBC Radio 3: nog een stem uit de Verlichting

Robert Hooke. Origineel schilderij van
Rita Green. Olieverf op karton.
Thans in bezit van Oxford University,
Department of Engineering Science,
hetwelk dit portret voor Wikipedia 
beschikbaar heeft gesteld.

BBC Radio 3 zendt ook deze week, tijdens de werkdagen, vijfmaal een kwartier uit met een figuur uit het tijdperk der Verlichting, zoals verleden week over Voltaire, steeds tussen 00:00 uur en 00:15 uur onze tijd. Onder het motto Enlightenment Voices: Robert Hooke, kunt u vijfmaal nadere informatie krijgen omtrent deze wetenschapper, en dat zelfs op verschillende terreinen.
Deze protagonist van de vijf uitzendingen van BBC Radio 3 is een Brits wetenschapper die leefde van 1635 tot 1703.

In de nacht van maandag 29 op dinsdag 30 november is het thema Hooke's diary. Een etmaal later volgt Hooke and the Royal Society.
In de nacht van woensdag 1 op donderdag 2 december buigen de makers van het radioprogramma zich over Hooke's ideas and methods. Een dag daarna staan Hooke's inventions in het middelpunt van de belangstelling.
Ten slotte, in de nacht van vrijdag 2 op zaterdag 3 december kunnen we ons een kwartier lang laten informeren over Hooke and the great fire of London.

Een droom over onuitputtelijke hoeveelheden drinkwater

In de reeks Abenteuer Wissen — een wetenschappelijk televisieprogramma van het tweede  publieke Duitse televisienet (ZDF) — wordt op woensdag 24 november — 's avonds tussen 22:30 uur en 23:00 uur — de aflevering Eisberge — der Traum vom unerschöpflichen Trinkwasser uitgezonden. Dat betreft een documentaire over de pogingen die door wetenschappers worden ondernomen om smeltend poolijs te kunnen gebruiken als drinkwater.
Het ligt voor de hand dat zo'n enorme hoeveelheid — geleidelijk beschikbaar komend — wordt gezien als en eventuele bron die goed zou kunnen worden aangewend als basis ten faveure van de drinkwatervoorziening van mensen en eventueel eveneens voor de dieren. Zeker is dat het geval in het kader van steeds groeiende inzichten ten aanzien van kringloop en hergebruik.
Op de bijgevoegde foto is heel goed te zien wat wordt bedoeld met het topje van de ijsberg. Onder water bevindt zich een veelvoud van de omvang van het fenomeen dan boven het wateroppervlak te zien is. 

Labyrinth op Nederland 2 over onopgmerkte levensvormen

Het populair-wetenschappelijke televisieprogramma met de benaming Labyrinth, dat via Nederland 2 wordt uitgezonden als coproductie van NTR/VPRO, werpt vragen op die door anderen worden genegeerd. Juist die benadering levert verrassend nieuwe dan wel geheel veranderende inzichten op en prikkelt tot verder denken.
De aflevering van dinsdag 23 november heet Zoeken naar leven. Daarin worden we geconfronteerd met het feit dat er zich tal van levensvormen onder ons bevinden die we weliswaar met het blote oog niet kunnen waarnemen, doch dat is, uiteraard geen garantie voor de eventuele onbestaanbaarheid.
Enerzijds richten wetenschappers zich al decennia lang op de ontdekking van enigerlei vorm van leven op ver van ons verwijderde planeten in de kosmos, maar het is en blijft vooralsnog de vraag realiseren we ons de eigen reactie op een voor ons vreemde levensvorm die aanwezig zou kunnen zijn?
Een Amerikaanse wetenschapster is druk bezig met onderzoek waarvan ze de hoop heeft dat het zal worden bekroond met onomstotelijke bewijsen dat er inderdaad vreemde vormen van levem op Aarde bestaan.
De aflevering wordt gepresenteerd door Eric Arends. Uitzending is tussen 21:20 uur en 22:00 uur.

Wetenschapsprogramma Labyrinth: Het mysterie Coma

De televisiezender Nederland 2 presenteert op dinsdag 16 november, tussen 21:20 uur en ongeveer 22:00 uur,  een nieuwe aflevering van het populair-wetenschappelijke programma Labyrinth, een coproductie van NTR en VPRO. De nieuwe aflevering draagt de titel Het mysterie coma.
Inmiddels is gebleken dat bijna de helft van alle comapatiënten in he begin te maken krijgt met een onjuiste diagnose: ze maken de indruk te leven als een kasplantje en worden derhalve ook op die manier behandeld.
In 2002 is de diagnosetechniek voor deze sector dusdanig verfijnd dat men in staat is om veel beter vast te stellen wat er precies aan de hand is. Sedertdien is tevens bekend dat een groot deel van de comapatiënten zich veel meer bewust is van zichzelf en hun mgeving dan men aanvankelijk meende te kunnen concluderen.

De geheimen van het Baikal Meer in Zuid-Siberië

Satellietfoto van het Baikalmeer.

Het tweede Duitse publieke televisienet zendt op woensdag 10 november weer een aflevering uit van het programma Abenteuer Wissen waarin vrijwel elke woensdagavond wetenschappelijke documentaires worden gepresenteerd. De titel van de aflevering van genoemde dag luidt: Der Baikal — Geheimnisse des tiefsten Sees der Erde.
De resultaten van een verkenning in het Baikalmeer in het Zuiden van Siberië worden daarin openbaar gemaakt en in ongetwijfeld fascinerende beelden met commentaar via de beeldbuis in de huiskamer beschikbaar gemaakt. Genoemd meer maakt intussen deel uit van het Werelderfgoed Natuur.
De film wordt, zoals gebruikelijk in deze reeks, vertoond tussen 22:15 uur en en 22:45 uur. Een herhaling zal worden uitgezonden in het nachtprogramma van woensdag 10 op donderdag 11 november.

Magie van de wetenschap — aflevering In den beginne

Ellen ten Wolde
De Humanistische Omroep presenteert op Nederland 2 een serie portretten onder de titel Magie van de wetenschap, waarin zeven, zich nadrukkelijk geprofileerd hebbende, wetenschappers worden voorgesteld. De aflevering die in de vroege avonduren van zondag 7 november wordt uitgezonden, is het thema In den beginne.
Daarin wordt gereageerd op het scheppingsverhaal zoals dat in de traditionele visie wordt gehandhaafd, tot op de huidige dag. Die opvattingen zijn echter onjuist, althans naar overtuiging van Hoogleraar Exegese (van onder meer het Oude Testament), Ellen ten Wolde (geboren 1954 te Groningen), die sedert 1 januari 2009 als is verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Na jarenlang onderzoek heeft zij de conclusie getrokken dat God eerst Hemel en Aarde heeft gescheiden en vervolgens zijn scheppingswerk is begonnen. Dat betekent dat de openingszin van de Bijbel niet klopt. Met die opvatting heeft de professor zeer veel beroering gewekt — en dat zelfs wereldwijd —, niet alleen binnen theologische kringen.
Regisseur John Apel schetst in deze documentaire — welke op genoemde dag tussen 18:35 uur en 19:20 uur op de rol staat van opgemelde Nederlandse televisiezender — een portret van de vrouw die met haar inzichten op tal van plaatsen ter wereld voorpaginanieuws is geworden.

Klein maar dodelijk — de wapenwedloop in broeikassen

Op woensdag 3 november zendt het tweede publieke Duitse televisienet een nieuwe aflevering uit van de wetenschappelijke documentaire-serie Abenteuer Forschung. Deze keer bestaat het thema in een zeer klein fenomeen met zeer grote gevolgen. Het gaat daarbij om insecten die schade toebrengen aan gewassen. De onderzoekers die in verband daarmee zijn verricht, hebben aangetoond dat de problematiek aanzienlijk kan worden verkleind door de inzet va steriele insecten van de mannelijken kunne.
Dat het hier voornamelijk gewassen in kassen betreft — welke door de beperkte omvang van de ruimte beheersbaar zijn —, blijkt reeds uit de titel van de aflevering: Kleine Killer: Wettrüste im Gewáchshaus.
Zoals gebruikelijk duurt de aflevering van dit programma een half uur en zal te zien zijn tussen 22:15 uur en 22:45 uur. Gewoonlijk kan men in het Nachtprogramma van die zender, in de uren na middernacht, een herhaling van de documentaire zien.